Wprowadzenie: Cięcie Jabłoni – Sztuka Pielęgnacji w Służbie Obfitych Plonów

Pielęgnacja sadu jabłoniowego to proces wymagający wiedzy, cierpliwości i precyzji. Wśród wielu zabiegów agrotechnicznych, to właśnie cięcie jabłoni odgrywa rolę absolutnie kluczową. Nie jest to jedynie mechaniczne usuwanie gałęzi, lecz przemyślana interwencja w żywy organizm drzewa, mająca na celu stymulację jego wzrostu, poprawę zdrowotności i, co najważniejsze dla każdego sadownika, zapewnienie niezmiennie wysokich i obfitych plonów. Niewłaściwe cięcie lub jego brak może prowadzić do nadmiernego zagęszczenia korony, osłabienia drzewa, zmniejszenia jakości owoców, a nawet większej podatności na choroby i szkodniki. Z kolei prawidłowo wykonany zabieg wpływa na optymalny przepływ składników odżywczych, lepsze nasłonecznienie owoców i ich równomierne dojrzewanie. W niniejszym artykule zagłębimy się w tajniki cięcia jabłoni, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia cięcia letniego, a zwłaszcza cięcia jabłoni w sierpniu, które w ostatnich latach zyskuje na popularności jako niezwykle efektywny zabieg uzupełniający.

Anatomia i Fizjologia Jabłoni w Kontekście Cięcia

Aby zrozumieć, dlaczego cięcie jest tak ważne i jak prawidłowo je wykonywać, musimy choć pobieżnie poznać podstawy anatomii i fizjologii jabłoni. Drzewo jabłoniowe składa się z korzeni, pnia, gałęzi szkieletowych, konarów, pędów jednorocznych oraz krótkopędów. Każdy z tych elementów pełni swoją rolę.

* Pędy jednoroczne: To młode przyrosty, które wyrosły w bieżącym sezonie wegetacyjnym. W zależności od odmiany i warunków, na niektórych z nich mogą tworzyć się pąki kwiatowe, ale większość stanowią pąki liściowe.
* Krótkopędy (pędy owoconośne): Są to bardzo krótkie pędy, często o zaledwie kilku milimetrach, zakończone pąkiem kwiatowym. To na nich zawiązują się jabłka. Ich prawidłowe formowanie i utrzymanie jest kluczowe dla owocowania. Typowe krótkopędy w pełni rozwijają się po kilku latach, dlatego ich ochrona jest tak istotna.
* Pąki: Możemy wyróżnić pąki liściowe (wąskie, zaostrzone) i kwiatowe (grubsze, bardziej zaokrąglone). Odróżnienie ich jest kluczowe przy cięciu zimowym, aby nie usunąć przyszłych owoców.
* Wilki (pędy wodne): Są to silne, pionowo rosnące pędy wyrastające z pnia lub starych gałęzi. Charakteryzują się dynamicznym wzrostem i zazwyczaj nie owocują, a jedynie zagęszczają koronę i konkurują o światło oraz składniki odżywcze z pędami owoconośnymi. Ich usuwanie to jeden z głównych celów cięcia letniego.
* Rany po cięciu: Każde cięcie to dla drzewa rana. Drzewo reaguje na nią produkcją kallusa – tkanki zabliźniającej. Prawidłowe cięcie (gładkie, czyste, pod odpowiednim kątem) minimalizuje powierzchnię rany i przyspiesza jej gojenie, zmniejszając ryzyko infekcji.

Cięcie wpływa na gospodarkę hormonalną drzewa. Usuwając pędy, zmieniamy proporcje auksyn (hormonów wzrostu) i cytokinin (hormonów stymulujących podział komórek), co przekierowuje energię drzewa na wybrane partie – np. na rozwój pąków kwiatowych i owoców, zamiast na nadmierny wzrost wegetatywny.

Główne Rodzaje Cięcia Jabłoni i Ich Cele

Cięcie jabłoni to nie jeden, ale szereg zabiegów, wykonywanych w różnych okresach i w różnych celach. Możemy wyróżnić kilka podstawowych typów:

1. Cięcie Formujące (kształtujące koronę)

* Cel: Nadanie młodej jabłoni pożądanego kształtu korony, zapewniającego optymalne warunki do owocowania i łatwą pielęgnację. Najpopularniejsze formy to stożek (wrzecionowy), piramida, korona kotłowa (otwarte naczynie) czy szpaler.
* Kiedy: Zazwyczaj w pierwszych 2-5 latach po posadzeniu. Najczęściej przeprowadzane zimą lub wczesną wiosną, gdy drzewo jest w stanie spoczynku.
* Jak: Polega na skróceniu przewodnika (głównego pędu) na odpowiedniej wysokości (np. 80-100 cm po posadzeniu), wybraniu 3-5 silnych pędów bocznych, które staną się przyszłymi konarami (tzw. konarów pierwszego piętra), i skróceniu ich o 1/3 do 1/2 długości. Pozostałe pędy usuwamy lub skracamy. W kolejnych latach formujemy kolejne piętra, dbając o równomierne rozmieszczenie gałęzi i dostęp światła.

2. Cięcie Prześwietlające (sanitarne i korygujące)

* Cel: Usunięcie gałęzi starych, chorych, uszkodzonych, krzyżujących się, rosnących do środka korony lub zbyt zagęszczających drzewo. Poprawa cyrkulacji powietrza i dostępu światła do wnętrza korony.
* Kiedy: Zazwyczaj zimą/wczesną wiosną, ale cięcie sanitarne można przeprowadzać przez cały rok w razie potrzeby. Cięcie letnie również ma charakter prześwietlający.
* Jak: Usuwamy wszystkie pędy, które:
* Są suche, połamane, z objawami chorób (np. rak bakteryjny, mączniak).
* Rosną do środka korony, zagęszczając ją.
* Krzyżują się i ocierają o siebie (prowadzi to do ran i infekcji).
* Rosną pionowo („wilki”) – szczegółowo omówione w sekcji o cięciu letnim.
* Są zbyt nisko nad ziemią, utrudniając pielęgnację.

3. Cięcie Odmładzające (regeneracyjne)

* Cel: Przywrócenie wigoru starym, zaniedbanym jabłoniom, które słabo owocują i mają dużo suchego drewna. Stymulacja wzrostu nowych pędów owoconośnych.
* Kiedy: Zimna/wczesna wiosna. Najlepiej rozłożyć na 2-3 lata, aby nie szokować drzewa zbyt intensywnym cięciem.
* Jak: Polega na stopniowym usuwaniu najstarszych, najmniej produktywnych konarów. Skracamy stare gałęzie do silnych, młodszych rozgałęzień. Usuwamy również wszystkie chore i martwe pędy. To cięcie jest bardzo inwazyjne, dlatego wymaga ostrożności i zazwyczaj konsultacji z doświadczonym sadownikiem.

4. Cięcie Skracające (korygujące owocowanie)

* Cel: Pobudzenie do rozkrzewiania się pędów i tworzenia nowych pąków kwiatowych. Stosowane głównie na pędach jednorocznych.
* Kiedy: Zazwyczaj zimą.
* Jak: Skrócenie pędów o 1/3 do 1/2 ich długości.

Cięcie Jabłoni w Sierpniu: Rewolucja w Pielęgnacji Letniej

Tradycyjnie cięcie jabłoni kojarzyło się głównie z okresem zimowym lub wczesnowiosennym. Jednak w ostatnich latach, wraz z rosnącą świadomością i poszukiwaniem bardziej efektywnych metod uprawy, cięcie letnie, a w szczególności cięcie jabłoni w sierpniu, zyskuje na znaczeniu. Ten zabieg, choć mniej inwazyjny niż cięcie zimowe, ma ogromne znaczenie dla poprawy jakości owoców, zdrowotności drzewa i optymalizacji przyszłego plonowania.

Dlaczego cięcie jabłoni w sierpniu jest tak ważne?

Sierpień to dla jabłoni intensywny okres. Owoce dynamicznie rosną, a drzewo koncentruje się na ich dojrzewaniu. Cięcie w tym czasie ma kilka kluczowych zalet:

1. Redukcja nieproduktywnych pędów (wilków): To główny cel cięcia sierpniowego. Wilki to silne, pionowo rosnące pędy, które nie owocują, ale intensywnie konkurują z owocami i pędami owoconośnymi o wodę, światło i składniki odżywcze. Usuwając je w sierpniu, kierujemy całą energię drzewa na rozwój i dojrzewanie istniejących owoców. Badania naukowe pokazują, że usunięcie 10-15% biomasy wilków może zwiększyć masę pojedynczego owocu nawet o 5-7% w porównaniu do drzew nieprzycinanych latem, jednocześnie poprawiając ich wybarwienie.
2. Poprawa nasłonecznienia korony: Usuwając nadmierne zagęszczenia, zwłaszcza od strony południowej i zachodniej, zapewniamy owocom lepszy dostęp do światła słonecznego. To bezpośrednio przekłada się na intensywniejsze wybarwienie jabłek, wyższą zawartość cukrów (słodycz) i lepszy smak. Jabłka dojrzewające w pełnym słońcu są z reguły smaczniejsze i bardziej atrakcyjne wizualnie.
3. Lepsza cyrkulacja powietrza: Przerzedzenie korony zmniejsza wilgotność w jej wnętrzu, co znacząco ogranicza ryzyko rozwoju chorób grzybowych, takich jak parch jabłoni, mączniak prawdziwy czy gorzka zgnilizna jabłek. Zmniejszona wilgotność to mniej sprzyjające warunki dla zarodników grzybów.
4. Kontrola wzrostu wegetatywnego: Cięcie letnie hamuje nadmierny wzrost nowych pędów, co jest szczególnie ważne w przypadku odmian silnie rosnących. Drzewo zamiast produkować kolejne gałęzie, skupia się na wzmocnieniu i dojrzewaniu owoców.
5. Formowanie pąków kwiatowych na przyszły rok: Paradoksalnie, usuwanie pędów latem może stymulować zawiązywanie pąków kwiatowych na przyszły sezon. Drzewo, odciążone od nadmiernej wegetacji, ma więcej energii na dyferencjację pąków.
6. Łatwiejsza ocena owocowania: W sierpniu doskonale widać, które gałęzie obficie owocują, a które są nieproduktywne. Pozwala to na bardziej świadome decyzje dotyczące cięcia.

Kiedy dokładnie przeprowadzać cięcie letnie?

Optymalny termin na cięcie jabłoni w sierpniu przypada zazwyczaj na drugą połowę miesiąca, choć można zacząć już pod koniec lipca i kontynuować do końca sierpnia. Kluczowe jest, aby nie przeprowadzać cięcia zbyt wcześnie (np. w czerwcu), ponieważ może to spowodować wtórny, silny odrost pędów („wilków”), co niweczy cel zabiegu. Idealny moment to ten, gdy wzrost wegetatywny pędów głównych wyraźnie zwalnia.

Jakie pędy usuwać podczas cięcia jabłoni w sierpniu?

Skupiamy się przede wszystkim na:

* Wilkach (pędach wodnych): To priorytet. Usuwamy je całkowicie, wycinając u podstawy, bez pozostawiania czopów. Staramy się ciąć blisko kołnierza pędowego.
* Pionowo rosnących pędach: Wszystkie pędy rosnące pod zbyt ostrym kątem w stosunku do gałęzi lub pnia, które zagęszczają koronę i nie mają szans na owocowanie.
* Pędach uszkodzonych lub chorych: Jeśli zauważymy pędy z objawami chorób (np. parch, mączniak) lub uszkodzone mechanicznie, usuwamy je natychmiast, niezależnie od pory roku. W przypadku chorób, narzędzia należy zdezynfekować po każdym cięciu chorej gałęzi.
* Pędach zacieniających owoce: Ostrożnie usuwamy te, które rzucają zbyt duży cień na dojrzewające jabłka, zwłaszcza te na górnych partiach korony.
* Pędach rosnących do środka korony: Te, które krzyżują się, ocierają o siebie lub utrudniają dostęp światła.

Ważna uwaga: Cięcie letnie jest mniej intensywne niż zimowe. Usuwamy mniejszą masę pędów, skupiając się na tych, które ewidentnie szkodzą drzewu lub owocom. Nie skracamy pędów owoconośnych ani zbyt wielu krótkopędów, aby nie zmniejszyć bieżącego plonu ani nie osłabić drzewa przed zimą. Unikamy cięcia grubych konarów. Miejsca cięcia w sierpniu goją się szybciej niż zimą, dzięki aktywnym procesom życiowym drzewa.

Warunki pogodowe do cięcia w sierpniu:

Podobnie jak przy cięciu zimowym, kluczowe są suche warunki pogodowe. Cięcie w deszczu zwiększa ryzyko infekcji ran grzybowych i bakteryjnych. Wybierz słoneczny, bezdeszczowy dzień. Temperatura nie jest tak krytyczna jak zimą, ale unikaj cięcia w upalne dni (powyżej 30°C), aby nie stresować drzewa nadmiernie.

Zimowe Cięcie Jabłoni: Fundament Zdrowej Korony

Choć cięcie sierpniowe jest niezwykle ważne, to zimowe cięcie pozostaje podstawą pielęgnacji jabłoni i stanowi fundament dla zdrowej i produktywnej korony. Jest to cięcie strukturalne, które ma na celu uformowanie drzewa i przygotowanie go na kolejny sezon wegetacyjny.

Kiedy przeprowadzać cięcie zimowe?

Najlepszy czas na zimowe cięcie jabłoni to okres od końca lutego do końca marca, a na cieplejszych obszarach nawet do połowy kwietnia, zanim pąki zaczną nabrzmiewać. Kluczowe jest, aby drzewo było w stanie głębokiego spoczynku i nie występowały silne mrozy (temperatura powyżej -5°C jest bezpieczna, idealnie powyżej zera). Przycinanie w temperaturach poniżej -10°C, a tym bardziej -20°C, może prowadzić do przemarznięcia ran i uszkodzeń mrozowych, co jest szczególnie niebezpieczne dla młodych drzew.

Dlaczego cięcie zimowe jest tak ważne?

1. Formowanie korony: Zimowe cięcie to idealny moment na nadanie koronie pożądanego kształtu (wrzeciono, stożek, itd.) i utrzymanie jej struktury. Bezlistne drzewo pozwala dokładnie ocenić układ gałęzi i podjąć decyzje o usunięciu tych, które są zbędne, rosną nieprawidłowo lub krzyżują się.
2. Stymulacja wzrostu: Cięcie zimowe ma charakter pobudzający. Usuwając część pędów, stymulujemy drzewo do silniejszego wzrostu w nowym sezonie, kierując soki do wybranych gałęzi, co zwiększa ich siłę i potencjał owoconośny.
3. Balans między wzrostem a owocowaniem: Prawidłowe cięcie zimowe pomaga utrzymać równowagę między wzrostem wegetatywnym (produkcja liści i pędów) a generatywnym (produkcja kwiatów i owoców). Zbyt słabe cięcie prowadzi do zagęszczenia i mniejszych owoców, zbyt silne – do nadmiernego wzrostu wegetatywnego kosztem owocowania.
4. Usuwanie uszkodzeń zimowych: Po zimie często widać gałęzie przemarznięte, połamane przez śnieg czy wiatr – cięcie zimowe to idealny moment na ich usunięcie.
5. Dostępność: Brak liści ułatwia pracę, ocena struktury drzewa jest prostsza, a narzędzia nie plączą się w gęstwinie.

Techniki cięcia zimowego:

* Cięcie na obrączkę: To podstawowa technika usuwania całej gałęzi u nasady. Gałąź należy odciąć tuż za tzw. obrączką (kołnierzem pędowym), czyli lekko widocznym zgrubieniem u podstawy pędu. Nie należy pozostawiać czopa (kikutu), ponieważ jest on siedliskiem chorób, ani nie ciąć zbyt głęboko w pień, uszkadzając obrączkę. Prawidłowe cięcie na obrączkę zapewnia szybkie i skuteczne zasklepienie rany.
* Cięcie na czop: Stosowane, gdy chcemy spowolnić wzrost pędu lub pobudzić go do rozkrzewiania. Polega na skróceniu pędu, pozostawiając odcinek o długości kilku centymetrów (czop), na którym znajdują się pąki. Z tych pąków wyrosną nowe pędy. Często stosowane do tworzenia nowych gałęzi bocznych.
* Cięcie na pąk: Skrócenie pędu tuż nad dobrze rozwiniętym pąkiem, który jest skierowany na zewnątrz korony (aby nowe pędy nie rosły do środka). Cięcie powinno być ukośne, około 0,5 cm nad pąkiem.
* Usuwanie wilków: Choć głównie to domena cięcia letniego, jeśli wilki pojawiły się w poprzednim sezonie i nie zostały usunięte, należy je wyciąć również zimą.
* Skracanie przewodnika: W przypadku młodych drzew, przewodnik skraca się, aby pobudzić rozwój bocznych gałęzi.
* Usuwanie gałęzi zwisających: Gałęzie, które rosną zbyt nisko lub zwisają, dotykając ziemi, są usuwane.

Praktyczne Aspekty Cięcia: Narzędzia, Techniki i Bezpieczeństwo

Każdy zabieg cięcia, niezależnie od terminu, wymaga odpowiednich narzędzi i przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Odpowiednie wyposażenie i technika to podstawa sukcesu.

Wybór odpowiednich narzędzi do cięcia:

Dobrej jakości narzędzia to inwestycja, która się zwraca. Słabej jakości sekatory tępią się szybko, miażdżą tkanki drzewa, zamiast ciąć, co prowadzi do ran trudnych do zagojenia i zwiększa ryzyko infekcji.

1. Sekator ręczny (jednoręczny):
* Sekator nożycowy (bypass): Posiada dwa ostrza, które mijają się jak nożyczki. Idealny do cięcia młodych, cienkich pędów (do 2-2,5 cm średnicy). Zapewnia czyste, precyzyjne cięcie, minimalizując uszkodzenia tkanek. Jest preferowany do większości cięć.
* Sekator kowadełkowy (anvil): Ma jedno ostre ostrze tnące, które uderza w płaską płytę (kowadełko). Lepszy do cięcia twardszych, zdrewniałych pędów. Może jednak miażdżyć tkanki, dlatego stosuje się go rzadziej w przypadku żywych gałęzi.
* Rada: Zawsze wybieraj sekator nożycowy do żywych pędów jabłoni.

2. Sekator dwuręczny (nożyce do gałęzi, loppery):
* Są dłuższe i mają dłuższe rączki, co zapewnia większą dźwignię. Doskonale nadają się do cięcia grubszych gałęzi (do 4-5 cm średnicy), które są zbyt grube dla sekatora jednoręcznego.
* Podobnie jak w przypadku sekatorów ręcznych, preferuj modele nożycowe (bypass).

3. Piła ogrodnicza:
* Niezbędna do usuwania najgrubszych konarów (powyżej 4-5 cm średnicy), których nie da się przeciąć sekatorem.
* Wybieraj piły z ostrzem zakrzywionym lub składanym, co ułatwia cięcie w trudno dostępnych miejscach. Zęby powinny być ostre i rozwarte, aby piła nie klinowała się w drewnie.

4. Drabina sadownicza: Niezbędna do bezpiecznego dostępu do wyższych partii korony. Drabiny trójnożne są stabilniejsze na nierównym terenie.

Jak dbać o narzędzia do cięcia?

Prawidłowa konserwacja narzędzi to nie tylko przedłużenie ich żywotności, ale przede wszystkim ochrona drzew przed chorobami.

1. Ostrzenie: Regularnie ostrzyj ostrza sekatorów i pił. Ostre narzędzia zapewniają czyste cięcie, które szybciej się goi. Tępe narzędzia miażdżą tkanki, co sprzyja infekcjom. Możesz użyć ostrzałki do noży lub kamienia szlifierskiego.
2. Czyszczenie: Po każdym użyciu (a nawet w trakcie, jeśli cięcie jest intensywne lub dotyczy chorych gałęzi) usuń resztki drewna i soków z ostrzy.
3. Dezynfekcja: To absolutna podstawa! Po każdym cięciu gałęzi z objawami choroby (np. rak bakteryjny, parch, mączniak) oraz przed rozpoczęciem pracy na kolejnym drzewie, zdezynfekuj ostrza. Można użyć denaturatu, alkoholu izopropylowego (np. w sprayu), roztworu sody kaustycznej (10%) lub specjalnych preparatów do dezynfekcji narzędzi ogrodniczych. Przenoszenie patogenów z jednego drzewa na drugie to częsta droga rozprzestrzeniania się chorób.
4. Olejowanie: Po umyciu i zdezynfekowaniu (a zwłaszcza przed przechowywaniem na zimę) nałóż cienką warstwę oleju do konserwacji narzędzi (np. olej maszynowy, WD-40) na metalowe części. Zapobiegnie to korozji.
5. Przechowywanie: Przechowuj narzędzia w suchym miejscu, z dala od wilgoci.

Techniki cięcia i zasady bezpieczeństwa:

* Czyste i gładkie cięcie: Zawsze dąż do tego, aby rana po cięciu była jak najbardziej gładka, bez poszarpanych brzegów. Poszarpane rany goją się wolniej i są wrotami dla patogenów.
* Prawidłowy kąt: Przy cięciu na pąk, tnij ukośnie około 0,5 cm nad pąkiem. Przy cięciu gałęzi u nasady, tnij tuż za obrączką pędową, równolegle do głównego pnia lub konaru.
* Cięcie grubszych konarów (na trzy etapy): Aby uniknąć odłamania się gałęzi i rozerwania kory, grube konary tniemy w trzech etapach:
1. Podetnij gałąź od spodu na około 1/3 jej grubości, około 15-30 cm od miejsca docelowego cięcia.
2. Przetnij gałąź od góry, około 5 cm dalej od pierwszego cięcia w kierunku wierzchołka, aż odpadnie.
3. Usuń pozostały kikut, tnąc go tuż przy obrączce pędowej.
* Maści ogrodnicze: Po cięciu grubych gałęzi (powyżej 2-3 cm średnicy) zaleca się zabezpieczenie ran maścią ogrodniczą z fungicydem. W przypadku cienkich pędów rany goją się szybko same.
* Bezpieczeństwo osobiste: Zawsze używaj rękawic ochronnych. Podczas pracy z drabiną upewnij się, że jest stabilna. Zachowaj ostrożność podczas używania ostrych narzędzi.

Wpływ Cięcia na Plonowanie, Zdrowie i Długowieczność Drzewa

Podsumowując, regularne i przemyślane cięcie jabłoni to nie tylko estetyka, ale przede wszystkim inwestycja w przyszłe plony i długoterminowe zdrowie sadu.

Na plonowanie:

* Zwiększenie ilości i jakości owoców: Poprawa nasłonecznienia i cyrkulacji powietrza w koronie sprawia, że owoce są większe, lepiej wybarwione, słodsze i bardziej aromatyczne. Dzięki cięciu drzewo koncentruje energię na mniejszej liczbie, ale za to bardziej wartościowych owoców. Badania na Uniwersytecie w Cornell wykazały, że drzewa regularnie przycinane potrafią wyprodukować o 20-30% więcej owoców o handlowym standardzie niż drzewa zaniedbane.
* Regularność owocowania: Cięcie pomaga zapobiegać przemiennemu owocowaniu (rodzeniu co drugi rok), zjawisku często występującemu u jabłoni. Usuwając część pędów, regulujemy liczbę pąków kwiatowych, co sprzyja równomiernemu plonowaniu co roku.
* Łatwiejszy zbiór: Dobrze uformowana korona z optymalnie rozłożonymi gałęziami ułatwia zbiór owoców, czyniąc go szybszym i mniej pracochłonnym.

Na zdrowie drzewa:

* Zapobieganie chorobom i szkodnikom: Prześwietlona korona to mniej wilgoci i lepsza wentylacja, co drastycznie ogranicza rozwój chorób grzybowych (parch, mączniak, brunatna zgnilizna). Usuwanie chorych i uszkodzonych gałęzi eliminuje potencjalne źródła infekcji. Według danych z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach, regularne cięcie zmniejsza występowanie parcha jabłoni nawet o 15-20% w porównaniu do zaniedbanych sadów.
* Wzmocnienie struktury drzewa: Usuwanie gałęzi krzyżujących się, rosnących pod ostrym kątem lub tych, które mogą się złamać pod ciężarem owoców czy wiatru, wzmacnia całą konstrukcję drzewa. To zmniejsza ryzyko uszkodzeń mechanicznych i przedłuża jego żywotność.
* Poprawa wigoru: Cięcie odmładzające czy sanitarne usuwa nieproduktywne części drzewa, stymulując wzrost nowych, silnych pędów i pąków kwiatowych, co przekłada się na ogólne zdrowie i kondycję rośliny.

Długowieczność:

Drzewa regularnie i prawidłowo przycinane żyją dłużej i zachowują produktywność przez wiele lat. Zadbana jabłoń, która systematycznie jest poddawana cięciu, może owocować obficie przez 20, 30, a nawet 50 lat, w zależności od odmiany i warunków siedliskowych. Zaniedbane drzewa szybko starzeją